‘Leerlingen in overlevingsmodus moeten we niet belasten met invulblaadjes’
door Hanne Van Daele, student Journalistiek - Thomas More Mechelen
Anderstalige leerlingen lopen sinds we in ons kot moeten blijven heel wat kansen mis om hun kennis van het #Nederlands te onderhouden. Voor hen is de omschakeling naar afstandsonderwijs vaak niet evident. Moeten we ons voorbereiden op grote achterstanden nu de lessen niet kunnen doorgaan?
Net als in de reguliere klassen liggen in de onthaalklassen voor anderstalige nieuwkomers (#OKAN) de lessen sinds 13 maart stil. Het OKAN-jaar is een belangrijk leerjaar om de fundamenten van de Nederlandse taal te leggen. ‘Als we puur focussen op kennis zal er sprake zijn van een achterstand door de lockdown’, zegt Piet Van Avermaet, directeur van het Steunpunt Diversiteit en Leren van de Universiteit Gent. ‘Anderzijds doen leerlingen tijdens deze periode kennis en vaardigheden op door plots bepaalde verantwoordelijkheden te moeten nemen, zoals mee voor broertjes en zusjes zorgen of ouders ondersteunen die de taal niet machtig zijn. Als we dat soort competenties meenemen, hebben die kinderen net heel veel bijgeleerd.’
Achterstanden niet vergelijken
Strikt gezien krijgt het onderwijs elk jaar te maken met een lockdown van twee maanden: de zomervakantie. Na de zomer is er ook vaak een terugval te zien in de #taalontwikkeling van OKAN-leerlingen. Door het coronavirus is deze periode nu dubbel zo lang. ‘De impact zal anders zijn voor laaggeschoolde nieuwkomers dan voor zij die al onderwijs genoten hebben in hun land van herkomst. Wat we dus zeker niet mogen doen, is achterstanden vergelijken. Iedereen heeft een verschillend traject als het om taalverwerving gaat. Het is een proces dat gemiddeld vijf tot zeven jaar in beslag neemt. Of er bij dat OKAN-leerjaar dan twee maanden afgaan of bijkomen, maakt in feite weinig verschil.’
Mentale ruimte
‘De prioriteit ligt in het proberen bereiken van anderstalige leerlingen en aandacht te besteden aan hun psychosociaal #welzijn, eerder dan aan hun taalontwikkeling’, legt Van Avermaet uit. Soms lukt het simpelweg niet om nieuwkomers te contacteren. ‘Er zijn altijd redenen waarom sommigen buiten de schoolmuren minder goed te bereiken zijn. Daar moeten we hen niet de schuld voor geven. Wanneer we dan uiteindelijk contact kunnen leggen, zitten ze vaak in overlevingsmodus. Moeten we hen dan gaan belasten met invulblaadjes en oefeningen? Neen. Op dat moment hebben zij daar de mentale ruimte niet voor.’
'Het is belangrijk rust te creëren vooraleer we weer aan lesgeven denken' - Piet Van Avermaet, directeur Steunpunt Diversiteit en Leren
Hoe pikken we de draad weer op na de coronacrisis? ‘Allereerst moeten we polsen bij de leerlingen hoe ze zich voelen en hun de kans geven hun verhaal te vertellen. Of dat in brokken Engels, Nederlands, Frans of met tekeningen gebeurt, maakt niet uit. We moeten het vertrouwen terugwinnen en de angst laten verdwijnen. Het is belangrijk eerst rust te creëren vooraleer we weer aan lesgeven denken.’
Deze blogpost verscheen eerder op https://hannevdaele.wordpress.com/2020/05/15/anderstalige-nieuwkomers-lockdown/
Comments