Nele Buyl, themawerker Onderwijs bij ‘Mensen voor Mensen’, Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen Aalst (vereniging waar armen het woord nemen)
Onderstaande tekst is een licht bewerkte samenvatting van het artikel dat Nele schreef voor Welwijs, gepubliceerd op 1 juli 2020. Opgetekend door Jan De Mets.
“Uitdaging vanaf dag 1 in deze coronacrisis:
vanop afstand nabij zijn. Je moet weten dat de Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen voor de coronacrisis een open huis was, een thuis voor mensen in armoede. Van de ene dag op de andere werden we uitgedaagd om ook vanop afstand er te blijven zijn. Van bij de start gingen we aan de slag om veel te bellen naar ouders, om zo te horen hoe het met hen gaat en hen te kunnen informeren over verschillende nieuwe projecten.
Na een paar weken de gezinnen individueel te ondersteunen, zijn we gestart met ouders online samen te brengen via Zoom. Het is juist enorm krachtig als ouders elkaar kunnen ondersteunen, kunnen ventileren en steun vinden bij elkaar. Zo was onze eerste online thema-bijeenkomst geboren! Ook voor de coronacrisis hadden we wekelijks bijeenkomsten om te luisteren naar de ervaringen van mensen in armoede, er structurele knelpunten uit te halen om daarmee beleidsmatig met partners en beleid aan de slag te gaan. En nu maken we weer de omslag naar fysieke overlegmomenten, liefst buiten in onze tuin, met mondmaskers en voldoende afstand. We zijn erg voorzichtig want veel van onze mensen behoren tot de risicogroep.
Van mis- naar inniger communicatie
Al vóór corona was er sprake van een kloof tussen de leefwereld van de gezinnen in armoede enerzijds en van de school anderzijds. Toen al was er vaak sprake van miscommunicatie tussen ouders en school. Door de coronacrisis merken we dat dit nog verscherpt wordt doordat de communicatie nu nog moeilijker verloopt. Ook in coronatijden is het voor ons heel belangrijk om een brug te zijn tussen kwetsbare gezinnen en de school. Om een spiegel te kunnen voorhouden van de gezinssituatie van kwetsbare leerlingen.
Positief is dat sommige scholen door corona juist een beter contact met hun leerlingen gekregen hebben. Wat ik hoorde van een Aalsterse school die tijdens corona met stoepbezoeken startte (de zorgcoördinator en een kleuterjuf vertellen):
‘Als ik terugkijk op de voorbije periode, dan zeg ik dat we vandaag onze leerlingen beter kennen! Ik maakte werkbundels en bracht die wekelijks bij alle leerlingen aan huis. In het begin voelde ik wel een drempel bij mezelf om die stap te zetten, ik voelde me er echt ongemakkelijk bij. Ik zou zelf ook niet graag hebben dat er iemand vreemd aan mijn deur zou staan… Maar op de duur zag je dat de kinderen en hun ouders echt uitkeken naar ons wekelijks bezoekje. Ik ging elke week op maandag en maakte tijd voor een babbeltje met de ouder én het kind. Ik nam ook werkbundels mee naar huis en gaf mondeling feedback over het werk dat gemaakt was. Ik begrijp nu de omstandigheden waar mijn kinderen in wonen beter, ik begrijp beter waarom er eens een verfrommeld huiswerkblad naar school kwam. Ik heb echt veel geleerd over mijn leerlingen, ik durf zelfs zeggen dat er vooroordelen verdwenen zijn nu, gewoon doordat ik veel dichter bij hen sta en beter begrijp wat er leeft. We bekijken of we huisbezoeken standaard in de werking van onze school kunnen inbouwen, corona of niet :-).’
“DigitAALST”
De digitale kloof keert vaak terug in de ervaringen van onze ouders. Daarom hebben we samen met veel onderwijs-en welzijnspartners het project “digitAALST” opgestart, waarmee we laptops inzamelen en centen om die laptops in orde te zetten. We hebben als vereniging getwijfeld om hier aan mee te doen. Wij ‘geven’ niet graag dingen aan mensen in armoede omdat je hen dan altijd in een ongelijke situatie zet. En bovendien vechten we elke dag voor structurele maatregelen! Maar de nood van onze gezinnen is zo groot, dat we toch de sprong gewaagd hebben. We hebben nu een project waar veel partners bij betrokken zijn, waardoor onze samenwerking verdiept en wat ook na ‘corona’ zijn vruchten zal afwerpen. Er komt enorm veel solidariteit op gang van mensen die steunen en willen helpen. Dankzij al die solidariteit konden we 250 laptops aan kwetsbare gezinnen bezorgen! We zijn nu al bezig om dit te verankeren in Aalst, zodat ook na ‘corona’ kwetsbare gezinnen aan een laptop kunnen geraken!
Ondanks afstand toch nauwere samenwerking
Ik merk bij mezelf dat hoe langer de quarantaine duurt, hoe meer ik het echt persoonlijke face-to-face-contact mis met onze gezinnen. Je voert toch een meer persoonlijker en dieper gesprek ‘in het echt’. Ook de laatste weken is dit geen evidentie. We zien elkaar weer terug – gelukkig maar – maar het mondmasker en de social distancing creëert op één of andere manier toch een afstand. Nu pas besef je maar hoe vaak je mensen letterlijk een schouderklopje geeft, eens over de rug wrijft …
Als ik terugkijk op de voorbije weken ‘corona’, dan ben ik eigenlijk wel fier op onze vereniging. Op korte tijd hebben we onze hele werking moeten herdenken en tot op vandaag zijn we erg flexibel en sturen we bij waar nodig. Zo was een papa zijn werk kwijt door corona, maar hij voldeed niet aan de voorwaarden om technische werkloosheid te krijgen. Papa kan zelf op de computer geen jobs zoeken. We vroegen aan een partner van de VDAB die we goed kennen om papa te ondersteunen. Zij neemt dit nu op, zoekt vacatures online, belt met papa of het iets voor hem is en mailt dan naar het bedrijf de CV door. Een ondersteuning die vroeger niet mogelijk was, maar nu wél in deze uitzonderlijke tijden.
Ik vind het echt prachtig om te zien hoe niet alleen onze Vierdewereldgroep, maar ook veel andere diensten samen met ons buiten de lijntjes durven kleuren en op die manier écht verschil maken voor kwetsbare gezinnen in deze coronatijden!
Nele Buyl, themawerker onderwijs, 053 78 36 60 | 0491 34 85 52 | nele@vierdewereldgroepaalst.be
JAN DE METS
Medewerker bij Steunpunt Diversiteit en Leren (UGent)
Jan werkt in diverse Europese projecten, o.a. rond warme transities (van voorschools naar kleuter), videocoaching als tool om te professionaliseren, praktijken met anderstalige nieuwkomers, enz. Voor Onderwijscentrum Gent coördineert hij de trajecten met secundaire scholen inzake vroegtijdige schoolverlaters (samen met CEGO en Schoolmakers). Hij schrijft menige publicaties en artikels bijeen rond diverse onderwijsgerelateerde thema’s (brugfigurenwerking, transities ...). Partnerschap met ouders ligt de laatste jaren bovenaan zijn schuif. Hij is voor dit thema een veelgevraagd spreker en begeleider.